چگونه رژیم های سنتی می توانند مراقبت از دیابت را بهبود بخشند

3مه 2021 - در این مقاله، کارشناش تغذیه سوزان وینر ، با کلی تاپس، مدیر تغذیه در موسسه یOldways ، در مورد مزایای غلات سبوس دار و سایر غذاهای سنتی برای افراد دیابتی مصاحبه کرده است.Oldways، یک سازمان غیرانتفاعی آموزش روشهای تغذیه ای است که به دلیل ایجاد هرم رژیم غذایی مدیترانه ای و تمبر پستی غلات سبوس دار معروف شده است.

 وینر: آشنایی با فرهنگ تغذیه ای و احترام به آن از جنبه های اساسی مراقبتهای تغذیه ای است. متخصصان تغذیه هنگام غربالگری دیابت در میان افرادی از نژادها و قومیتهای مختلف باید از چه ملاحظات دیگری مطلع باشند؟

تاپس: از نظر تاریخی، بیشتر افراد با شاخص توده ی بدنی(BMI) زیر 25 کیلوگرم در متر مربع را به عنوان افراد در معرض خطر دیابت در نظر نمی گیریم. با این حال، تحقیقات در حال ظهور نشان می دهد که ما نمی توانیم صرفاً بر اساسBMI ، اندازه بدن یا شکل ظاهری افراد در مورد سلامت یا خطر دیابت فرضیاتی ارائه دهیم.

یک نمونه از چگونگی تأثیر نژاد در غربالگری دیابت در جامعه ی آمریکاییان آسیایی تبار است. مطالعات نشان می دهد که خطر دیابت و سایر مشکلات سلامت در میان افراد آمریکایی با نژاد آسیایی ممکن است حتی در BMI پایین نیز بالا باشد. به همین دلیل، سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند بزرگسالان آمریکایی آسیایی باشاخص توده ی بدنی23 کیلوگرم در متر مربع یا بیشتر،- به جای 25 کیلوگرم در متر مربع- از نظر دیابت غربالگری شوند.

تحقیقات همچنین نشان می دهد که بین BMI و دیابت، در بین سفید پوستان قوی ترین ارتباط و در بین افراد سیاه پوست ضعیف ترین ارتباط وجود دارد، که نشان می دهد سایر عوامل بغیر از اضافه وزن یا چاقی ممکن است خطر ابتلا به دیابت را در میان برخی نژادها و قومیت ها افزایش دهد. به عنوان مثال ، در سال 2019 در مطالعه ی منتشر شده در ژورنال Diabetes Care، مشخص گردید که خطر ابتلا به دیابت برای بزرگسالان اسپانیایی، آسیایی و ساکنین جزایر هاوایی یا اقیانوس آرام دارای اضافه وزن، معادل خطر ابتلا به دیابت برای سفیدپوستان، بزرگسالان سیاه پوستان و بومیان آمریکا با بالاترین سطح چاقی است.

به همین ترتیب، اگرچه دور کمر به راحتی قابل اندازه گیری است و می تواند به عنوان معیاری برای تعیین خطر ابتلا به دیابت و بیماری های قلبی بکار گرفته شود، اما یک آستانه ی خاص از اندازه ی دور کمر ممکن است نشان دهنده میزان خطر یکسان در تمام نژادها یا انواع بدن ها نباشد. در مطالعه ی منتشر شده درBMJ Global Health  در سال 2018 ، محققان دریافتند که در میان 375 بزرگسال سیاه پوست آفریقایی الاصل که در ایالات متحده زندگی می کنند، دور کمر برابر یا بیشتر از 96.5 سانتی متر( 38 اینچ) برای زنان سیاه پوست و دور کمر برابر یا بیشتر از 91.4 سانتی متر(36 اینچ) برای مردان سیاه پوست پیش بینی کننده ی وجود مقاومت به انسولین است، که نشان دهنده افزایش خطر ابتلا به دیابت می باشد. این آستانه با آستانه ی دور کمر موجود برای یک جمعیت عمومی بزرگسال که 88.9 سانتی متر(35 اینچ) برای زنان و 101.6 سانتی متر(40 اینچ) برای مردان است، متفاوت است.

وینر: با دور شدن افراد از رژیم های غذایی سنتی و پیروی از رژیم غذایی استاندارد آمریکایی، وضعیت تغذیه ای افراد معمولاً بدتر می شود. آیا راه حلهای مبتنی بر شواهد برای مدیریت دیابت از طریق رژیم های غذایی سنتی وجود دارد؟

نکته ها: اگرچه سنت های غذایی سیاه پوستان، بومیان و رنگین پوستان، در تحقیقات تغذیه ای قبلی به اندازه کافی بررسی نشده اند، اما اکنون مطالعات بیشتری، رویکرد فرهنگی تغذیه را در این نژادها برجسته کرده اند. دستورالعمل های رژیم غذایی 2020-2025 وزارت کشاورزی ایالات متحده برای آمریکایی ها، تمرکز زیادی بر رژیم های غذایی مربوط به هر فرهنگ دارد، و به صراحت بیان می کند که "تکیه ی متخصصان تغذیه بر غذاهای خاص هر فرهنگ می تواند به مردم کمک کند تا ضمن حفظ میراث غذایی خود، غذاهای سالمی را تهیه و مصرف کنند.

متخصصان تغذیه می توانند و باید با غذاهای مرتبط با هر فرهنگ آشنا باشند و آنها را در برنامه های غذایی افراد هر نژاد بگنجانند. آنها باید وقت بگذارند و با مراجعین خود رابطه برقرار کنند و درباره فرهنگ آنها اطلاعات بیشتری را جمع آوری کنند. برای مثال سبزیجات سبز برگ در غذاهای سنتی آفریقایی، غذاهای تهیه شده از سویا و حبوبات در غذاهای آسیایی، و فلفل و میوه ها در غذاهای سنتی آمریکای لاتین، در بسیاری از سنت های غذایی سالم برای جشنهای این گروه های نژادی استفاده می شود.

یکی از بهترین رژیم های غذایی بررسی شده برای دیابت، "رژیم مدیترانه ای" است. تصادفی نیست کهUS News & World Report ، رژیم غذایی مدیترانه ای را در رده ی اول به عنوان بهترین رژیم غذایی برای دیابت در رتبه بندی خود در سال 2021 قرار داده است، علاوه بر این، رژیم غذایی مدیترانه ای با خطر کمتری برای ابتلا به بیماری های هم آیندی مانند فشار خون بالا و دیس لیپیدمی برای افراد دیابتی ارتباط دارد و همچنین از نظر کاهش خطر ابتلا به دیابت در رتبه ی اول قرار دارد.

وینر: چه درسهایی می توانیم از رژیم های سنتی بیاموزیم تا به ما در لذت بردن از غذا و مدیریت بهتر قند خون کمک کند؟

تاپس: هرچه بیشتر درباره رژیم های سنتی مانند رژیم مدیترانه ای بیاموزیم، از حکمت ذاتی آنها در جفت کردن غذاها با هم در این رژیم بیشتر می آموزیم. به عنوان مثال، برای تهیه یک ماده غذایی کربوهیدراتی مانند نان، ماکارونی یا سیب زمینی از روغن زیتون یا سرکه استفاده می کنند که چربی موجود در روغن زیتون و اسید سرکه می توانند به کاهش تأثیر گلایسمی غذای کربوهیدراتی کمک کنند. رژیم های سنتی همچنین بر غلات کامل تأکید دارند، مانند بلغور در رژیم مدیترانه ای یا دانه ی teff و سورگوم(ذرت خوشه ای) در رژیم های سنتی آفریقایی.

وینر: برخی از افراد مبتلا به دیابت ممکن است از خوردن غذاهای تهیه شده از غلات به دلیل ترس از تاثیر کربوهیدرات ها در افزایش قند خون خود پرهیز کنند. توصیه های شما برای اولویت بندی غلات کامل، بدون بالا بردن قند خون چیست؟

تاپس: برای افراد مبتلا به دیابت، شمارش مقدار کربوهیدراتهایی که در هر وعده ی غذایی و میان وعده های خود مصرف می کنند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از آنجایی که غلات کامل به دلیل داشتن سبوس حاوی فیبر بیشتر و مقادیری چربی سالم در بخش گیاهک دانه هستند، تأثیر ملایم تری بر قند خون نسبت به نمونه های تصفیه شده ی خود دارند که به طور کلی فقط حاوی آندوسپرم نشاسته ای دانه هستند.

علاوه بر این، خوردن غلات کامل می تواند به جلوگیری از بیماری هایی مانند بیماری های قلبی کمک کند. از آنجایی که افراد دیابتی در معرض خطر بیشتری برای بیماری های قلبی و سایر عوارض هستند، راهکارهایی برای بهینه سازی تغذیه و پیشگیری بیشتر از بیماری های مزمن از بیشترین اهمیت برخوردار هستند. در یک متاآنالیز از تحقیقات کنترل شده ی تصادفی در سال 2020 ، که در مجله آکادمی تغذیه و رژیم غذایی منتشر گردید، محققان دریافتند که برای بزرگسالان با و بدون فاکتورهای خطر بیماری قلبی، جایگزینی غلات کامل بجای غلات تصفیه شده می تواند کلسترول کل، کلسترول LDL، HbA1c و التهاب را بهبود بخشد.

وینر: جدا از در نظر گرفتن ترکیباتی مانند غلات کامل، غلات تصفیه شده یا قندهای اضافه شده، روشهای فرآوری مواد غذایی تا چه حد بر افزایش قند خون تأثیر می گذارند؟

تاپس: به طور کلی، غذاهایی با اندازه ذرات بزرگتر که به حالت طبیعی خود نزدیکتر هستند، شاخص گلایسمیک کمتری نسبت به غذاهایی دارند که به قطعات کوچکتر آسیاب شده و فرآوری بیشتری شده اند. بسیاری از غلات کامل نمره شاخص گلایسمی بسیار پایینی دارند. به عنوان مثال، جو کامل دارای شاخص گلایسمی حدود 28 است. به همین ترتیب، جو دوسر خرد شده، جو دوسر ورقه شده در ابعاد بزرگ، موسلی و گرانولا به طور قابل توجهی پاسخ گلایسمیک پایین تری (53-56، در محدوده ی کم تا متوسط) نسبت به جو سریع الپخت و جو دوسر فوری (71-75، در محدوده متوسط ​​تا زیاد) دارند.

با این حال، همه ی فرآوریها بد نیستند. بسیاری از مردم تعجب می کنند که هم ماکارونی های تهیه شده از غلات کامل و هم تصفیه شده دارای نمره شاخص گلایسمی زیر 50 هستند. دلیل این امر این است که در تولید ماکارونی از طریق قالب ها، ساختار نشاسته فشرده می شود، و باعث می گردد که هضم آن بسیار کندتر از همان مقدار آردی صورت گیرد که در تهیه ی نان بکار رفته است. نه تنها این کار پیک(افزایش ناگهانی) قند خون بعد از خوردن ماکارونی را کاهش می دهد، بلکه باعث کاهش پیک قند خون شما بعد از خوردن وعده ی غذایی بعدی می شود، که به این پدیده، "اثر وعده غذایی دوم" می گویند.

منبع:

https://www.healio.com/news/endocrinology/20210430/how-traditional-diets-can-improve-diabetes-care